برای رفع افسردگی کرونا، فیلم ساختم/ «پسران دریا» برای گیشه نیست

حسین قاسمی جامی یکی از کارگردانان فیلم سینمایی «پسران دریا» درباره شرایط اکران این فیلم سینمایی گفت: فیلم «پسران دریا» از لحاظ ساختار، موضوع و قصه فیلم خاصی است و اینگونه نیست که فکر کنیم در رقابت گیشه می‌تواند فیلم پیروزی باشد. این توقع از فیلم توقع نادرستی است و به‌عنوان کارگردان یکی از اپیزودهای فیلم، چنین نگاهی دارم. به شخصه از ابتدا هم این انتظار را نداشتم که این فیلم در گیشه فروش خوبی داشته باشد. بالاخره این فیلم، فیلم خاصی است که مخاطب خاص خود را هم دارد. شرایط حاکم بر سینما هم در وضعیت اکران فیلم مزید برعلت شده است.

وی ادامه داد: این گونه نیست که ما فیلم را برای فروش نساخته باشیم اما از ابتدا فیلمی نبود که انتظار داشته باشیم گیشه‌ها را درنوردد. ما تلاش کردیم فیلم شریفی بسازیم که خوب دیده شود اما واقعیت این است که این اتفاق هم برای فیلم نیفتاد و فیلم در چنبره شرایط پخش در سینما قرار گرفت.

قاسمی‌جامی درباره اینکه فیلم «پسران دریا» طی هفته اول اکران خود کمتر از ۶۰۰ مخاطب داشته است، هم گفت: بالاخره از منظر گیشه این فیلم واجد برخی ویژگی‌ها نیست. تنها بازیگران مطرح فیلم ما افشین هاشمی و مونا فرجاد بودند و باقی بازیگران که اتفاقاً نقش‌های اصلی را هم ایفا می‌کنند، بازیگرانی نوجوان هستند. با این وجود فکر می‌کنم فیلم به اندازه خرج و تلاشی که برای آن کرده‌ایم، در حال دیده شدن است. شاید این فیلم خارج از ایران، اکران راضی‌کننده‌تری برای ما داشته باشد چرا که شناخت بازیگران در آنجا مطرح نیست و می‌توانند ارتباط بیشتری با فیلم برقرار کنند.

می‌خواستیم برای رهایی از افسردگی کرونا فیلمی بسازیم

وی افزود: علاوه‌بر این، فیلم اپیزودیک در سینمای ایران، به‌ویژه به این شکل که داستان‌هایی کاملاً مجزا از هم داشته باشد، مخاطبان خاص خود را دارد. زمانی که شروع به ساخت این فیلم کردیم، در دوره کرونا بودیم و می‌خواستیم برای رهایی از افسردگی ناشی از کرونا، فیلمی را بسازیم تا با یک گروه جمع و جور یک کار دلی کرده باشیم. این نکته را درباره اپیزود اول می‌گویم که خودم کارگردانی کردم و خیلی در اپیزود دوم که افشین هاشمی آن را کارگردانی کرده است، دخالتی نداشته‌ام. در همین اندازه هم از کار راضی هستم. حداقل آن‌هایی که این فیلم را برای تماشا انتخاب کرده‌اند، از آن راضی بوده‌اند. ما فیلمی به نیت گیشه نساخته بودیم که حالا به دلیل نفروختن آن ناراحت باشیم.

این فیلمساز ادامه داد: بالاخره این فیلم دیده می‌شود و بر مخاطب خود هم تأثیرش را می‌گذارد. در عین اینکه می‌دانیم فیلم در چنبره شرایط پخش و شرایط اقتصادی مردم هم قرار دارد. نمی‌توان گفت از این شرایط ناراحت نیستیم و طبیعتاً دوست داشتیم فیلم شرایط بهتری در اکران داشته باشد اما این بخش خارج از حیطه اختیارات من است.

این کارگردان درباره شکست فیلم‌های مربوط به گروه سنی نوجوان در گیشه طی سال‌های اخیر هم گفت: حتی فیلم مجید مجیدی درباره این گروه سنی یعنی «خورشید» هم آنگونه که باید نفروخت. این مسئله به شکل‌گیری سلیقه مخاطب و تربیت سینمایی او بازمی‌گردد. در فضای سینمای امروز، ارشاد یک حرف می‌زند، تهیه‌کننده یک حرف می‌زند و پخش‌کننده هم حرف دیگری می‌زند، حرف هیچ‌کدام هم بر دیگری منطبق نیست. پخش‌کننده امروز به دنبال نوع خاصی از فیلم است و اگر فیلم کمدی و یا اجتماعی نداشته باشد، سراغ فیلم نوجوان می‌آید!

وی تأکید کرد: ویترین سینمای ما آنقدر باید متنوع باشد که مخاطب بتواند حتی در میان فیلم‌های گروه سنی نوجوان، دست به انتخاب بزند. وقتی یک فیلم نوجوان آن هم با اصرار و حمایت فارابی در ترکیب اکران قرار دارد، مخاطب هم نسبت به آن بی‌انگیزه می‌شود. وقتی یک فیلم تک سانس اکران می‌شود، مخاطب هم احساس می‌کند فیلم چندان خوبی نیست اما فیلمی که در یک پردیس سینمایی، همزمان ۲ سالن به اکران آن اختصاص داده می‌شود، برای مخاطب جذاب می‌شود که دو ساعت برای آن وقت بگذارد و به تماشایش بنشیند. این شرایط متناسب با سلیقه و خواست سینمادار و پخش‌کننده است.

قاسمی‌جامی درباره بی‌رغبتی تهیه‌کنندگان به کارهای کودک و نوجوان هم تأکید کرد: در کنار پخش‌کنندگان، تهیه‌کنندگان هم سلیقه و رویکرد خاص خود را در سینمای امروز دارند. همین الان نمی‌توانید تهیه‌کننده‌ای را برای یک کار کودک و نوجوان پیدا کنید. البته ما همچنان انگیزه کار در این حوزه را داریم.

کارگردان یکی از اپیزودهای «پسران دریا» درباره هزینه‌های ساخت این فیلم توضیح داد: «پسران دریا» فیلم گرانی نبود. با یک گروه کوچک رفتیم و این فیلم را در شرایطی بسیار لوباجت و کم‌هزینه به سرانجام رساندیم. در حال حاضر هم همین‌گونه کار می‌کنم. یک گروه از بچه‌ها را دورهم جمع کرده‌ایم تا فیلمی را برای بچه‌ها بسازیم، این شرایط است که موجب آزردگی ما هم می‌شود. در عین حال تا زمانی که نفس می‌کشم همین فیلم‌ها را خواهم ساخت. اگر احساس کنم کاری ارزشش را دارد، تلاشم را می‌کنم با حداقل هزینه آن را به سرانجام برسانم. امید ما این است که سینما باید نفس بکشد.

چرا باید بلیت را گران می‌کردیم تا کسی به سینما نرود؟

این کارگردان درباره تأثیر افزایش قیمت بلیت سینما در افت فروش فیلم‌های در حال اکران هم گفت: من نمی‌دانم چرا ما قیمت بلیت سینما را گران می‌کنیم، در حالی که با یک کالای فرهنگی مواجهیم. سینما در شرایط عادی هم تحت فشار بود، چرا باید بلیت آن را هم گران کنیم تا کسی به سینما نرود؟ مخاطب حق دارد بپرسد چرا من باید ۴۵ هزار تومان پول بلیت بدهم و به تماشای «پسران دریا» بنشینم؟ به‌ویژه در این شرایط مالی! طرف ترجیح می‌دهد به جای آن نیم‌کیلو مرغ بخرد. در این شرایط نقش ارشاد برای حمایت از کالای فرهنگی چه می‌شود؟ ارشاد برای خودش برنامه‌ریزی می‌کند و تهیه‌کننده و پخش‌کننده هم طبق نظر خود عمل می‌کنند، نگاه این سه هم هیچ‌گاه بر هم منطبق نمی‌شود!

قاسمی‌جامی ادامه داد: مدتی پیش و قبل از فراگیری کرونا سفری به هند داشتم. آنجا همان کمپانی‌ای که فیلم می‌سازد، خودش قوانین را مصوب می‌کند و وقتی فردی عنوان تهیه‌کننده می‌گیرد، خود به خود خط قرمزها و ملاحظات دولت را هم مدنظر قرار می‌دهد و چیزی به نام نظارت و ارزشیابی بعدی در آنجا وجود ندارد. همه این‌ها وظیفه تهیه‌کننده است که به عنوان نماینده کمپانی این ملاحظات را در کار مدنظر قرار می‌دهد.

این کارگردان در پایان درباره برنامه‌ریزی برای اکران دیگر فیلم خود با عنوان «برزنگی» هم توضیح داد: متأسفانه آن فیلم به دلیل بدقولی سرمایه‌گذاری در مرحله‌ای متوقف مانده است و به محض آنکه مشکلات فیلم رفع شود، برای اکران آن اقدام می‌کنیم. فیلم هنوز به برخی از عوامل بدهی دارد که سرمایه‌گذار موظف به تأمین آن است. بعد از رفع این مشکل امکان اکران آن وجود خواهد داشت.

۵۷۵۷