تصویر سینمای جهان از ایران، چیزی شبیه دهلی‌نو است

علی ترابی، منتقد و کارشناس سینما در برنامه «حوض نقره» رادیو ایران در پاسخ به این سوال که چقدر ابزار سینما در دیپلماسی عمومی نقش دارد، گفت: در چند سال اخیر، پدیده‌ای نو در علوم سیاسی سر برآورده و بحث‌های زیادی پیرامون آن شکل گرفته که به آن دیپلماسی عمومی می‌گویند. این دیپلماسی از دیپلماسی کلاسیک سابق متفاوت است. در اینجا دولت‌ها با دولت کشور‌های دیگر صحبت نمی‌کنند. بلکه یک دولت یا حاکمیت به‌طور مستقیم با مردم کشور مقابل در ارتباط است.

ترابی ادامه داد: بحث جنگ نرم به دیپلماسی عمومی خیلی نزدیک است. این دیپلماسی ابزار‌های متفاوتی دارد که می‌توان به انتشار کتاب، برگزاری مراسم‌ها و … اشاره کرد. یک شاخه بسیار مهم دیپلماسی سینماست. دیپلماسی عمومی هم به دو دسته دیپلماسی رسانه‌ای و دیپلماسی فرهنگی تقسیم می‌شود.

این کارشناس سینما افزود: این ابزار مهم را هالیوود خوب شناخت و خوب هم در حال سرمایه‌گذاری است. این‌گونه نیست که هالیوود کاملاً تحت تاثیر دولت امریکا باشد. مدیران هالیوود براساس اتفاقاتی که دولت امریکا رقم زده، عین حکومت امریکا فکر می‌کنند. برعکس برخی سینماگران ما که برعکس حکومت فکر می‌کنند.

وی در پاسخ به این سوال که اینکه برخی سینماگران برعکس حاکمیت فکر می‌کنند، حسن است یا عیب، توضیح داد: از این جهت که فضای سینما باید یک فضای آزاد باشد، ایراد نیست. اما بدنه‌ای که بخواهد شبیه حکومت فکر کند و آن استراتژدی‌هایی که بخواهند برای ما بسازند و کم است، ایراد است. ایراد هم از فیلمساز نیست بلکه ایراد از مجموعه حکمرانی ما و دولتمردان است. به عنوان مثال، محسن تنابنده با تفکراتی که دارد، اثری را در «پایتخت ۵» ساخت که خیلی شبیه حرف‌هایی است که حکومت می‌زند. بنابراین، مدیر بالادستی توانسته این هنرمند را اقناع کند.

ترابی با بیان اینکه چرا هیچ فیلم سینمایی از ایران نمی‌بینیم که به حوزه پیشرفت‌های علمی بپردازد، افزود: ما اگر فیلمی شبیه «جنگ جهانی زد» را ببینیم، صحنه‌ای از فیلم در آزمایشگاه می‌گذرد. یا در ۹ سری فیلم «سریع و خشن» یک قسمتش از مرکز تحقیقاتی می‌گذرد؛ بنابراین ناخودآگاه می‌بینید که پیشرفت و توسعه علمی اتفاق می‌افتد. اما به قول آقای لسانی هرچه فیلم درباره ایران می‌بینیم یا تهران شبیه دهلی‌نو است، یا باحلبی آباد اطراف تهران شباهت دارد.