منابع ارزی ترجیحی نوعی یارانه برای واردات کالاها و خدمات تلقی شده که با هدف کاهش رشد هزینه‌های مصرفی خانوار و همچنین تولیدکنندگان تخصیص می‌یابد اما همین یارانه مستقیم و غیر مستقیم زمینه اخلال در ساز و کار‌های قیمتی و تخصیص غیر بهینه عوامل تولید و منابع مالی در بازار‌های عوامل و پول می‌شود.
ارز چند نرخی و تضعیف تراز تجاری
در واقع دولت از طریق تخصیص منابع ارزی یارانه‌ای، عملاً مزیت‌های قیمتی برای کالاهای مصرفی و نهاده‌های واسطه‌ای و سرمایه‌ای وارداتی بهره مند از نرخ‌های ترجیحی ایجاد کرده که نخستین پیامد آن افزایش شدت واردات و مصرف آن‌ها در سبد مصرفی خانوار و فرایند تولید بخش‌های مختلف اقتصادی از جمله صنایع دارویی، مواد غذایی، دام و طیور، انرژی، حمل ونقل، و… است.
قیمت‌های نسبی ارزانتر کالاها و خدمات یارانه‌ای-وارداتی موجب جایگزینی آن‌ها به جای کالاها و خدمات داخلی و همچنین رشد مصرف آن‌ها در سطوح پایین‌تر مطلوبیت نهایی خانوار و ارزش تولید نهایی بنگاه‌های تولیدی در اقتصاد کشور می‌شود و در رشد نسبی واردات نسبت به صادرات و همچنین تضعیف ترازتجاری انعکاس می‌یابد.
سیاست حمایتی ضد تورمی در میان مدت موجب کاهش قدرت رقابت تولیدات داخلی و در نتیجه تضعیف رشد اقتصادی و ترازتجاری غیرنفتی اقتصاد کشور شده است.
صادرات مجدد کالاهای بهره‌مند از ارز ترجیحی
کالاهای ثبت سفارش شده با نرخ‌های ارز ترجیحی لزوما منطبق با نرخ‌های یارانه‌ای مورد قیمتگذاری و عرضه قرار نگرفته و بعضاً بدون تغییر و یا پس از پردازش ساده، مورد صادرات مجدد مثل شکر، روغن خوراکی، دارو، گندم، آرد، و… قرار می‌گیرند. بسیاری از واردکنندگان کالاها و خدمات وارداتی، به منظور بهره مندی از منابع ارزی یارانه‌ای و همچنین حقوق و عوارض ترجیحی، در سنوات گذشته اقدام به جعل کد‌های کالایی و یا اظهارنامه‌های گمرکی کردند.
این فرایند به ترتیب موجب افزایش مازاد تقاضا برای بهره مندی از ارز ترجیحی، بالاتر از ظرفیت عرضه دولت، رشد مازاد تقاضای کل، افزایش مستمر شکاف میان نرخ‌های برابری غیررسمی و رسمی و همچنین تداوم ناپایداری بازار ارز شده است.
شکل گیری پایدار مازاد تقاضا در بازار ارز ترجیحی موجب رشد تقاضای احتیاطی ارز برای واردات کالاها و خدمات مورد حمایت و نیز افزایش تقاضای سوداگرانه در بازار مذکور شده که عملا با رشد مضاعف متوسط نرخ‌های برابری ارز همراه بوده است.
چطور ارز چند نرخی، تکانه‌های ارزی را تشدید می‌کند؟
افزایش مستمر نرخ موثر اسمی ارز در شرایط چندنرخی بودن ارز همچنین موجب کاهش عرضه منابع صادرات غیرنفتی با هدف حفظ قدرت خرید منابع درآمدی صادراتی و پس انداز نهادی شده، که مستقیماً زمینه افزایش تعداد و شدت تکانه‌های وارده در بازار را فراهم می‌سازد.
کاهش فاصلٔه زمانی تکانه‌های وارده بر نرخ‌های برابری ارز در یک سازوکار مارپیچ نه تنها موجب رشد بیشتر تقاضا نسبت به عرضه حتی در شرایط اعمال پیمان ارزی صادراتی می‌شود، بلکه به علت پایداری فرایند تخصیص ارز ترجیحی حساسیت نیرو‌های عرضه و تقاضای بازار را نیز طی زمان در مقابل نرخ‌های آتی موردانتظار کاهش خواهد داد؛ طوری که کشش نیرو‌های عرضه و تقاضای بازار تضعیف و در مقابل اندازه تکانه‌های وارده بر نرخ‌های برابری، اختلالات بازار، و همچنین ناپایداری ترازپرداخت‌های ارزی تقویت شده است.
کاهش ادواری ارزش پول ملی متاثر از رشد پیوسته مازاد تقاضا عملا موجب افزایش نااطمینانی در بازار ارز، رشد مضاعف تقاضای معاملاتی ترجیحی و همچنین افزایش تقاضا‌های احتیاطی و سوداگرانه اسعار غیر ترجیحی به علت رشد نااطمینانی ناشی از افزایش شکاف میان نرخ‌های ارز ترجیحی و غیر ترجیحی در اقتصاد ایران شده است
این مطلب بدون برچسب می باشد.
شاخص بورس در اولین روز از هفته بازار سرمایه سبزپوش شد؛ به طوری که شاخص با افزایش بیش از ۲۹ هزار واحد به رقم سه میلیون و ۱۹۷ هزار واحد رسید و در آستانه پس گرفتن کانال ۳.۲ میلیون قرار گرفت.
با وجود اینکه اونس جهانی در هفته پایانی آبان کاهش ۲۷ دلاری را تجربه کرد، بازار داخلی مسیر متفاوتی رفت و قیمت طلا و سکه در ایران کمی افزایشی شد. به گفته رئیس اتحادیه طلا، مجموعهای از عوامل داخلی از جمله کاهش تقاضا، رکود عمیق بازار و فشار هزینهای بر واحدهای تولیدی و خدماتی باعث شد روند قیمتها برخلاف بازار‌های جهانی حرکت کند.
رئیس کل بانک مرکزی گفت: داراییهای بانک آینده متنوع است؛ از جمله ایران مال، مشهد مال، فرمانیه مال و سایر املاک و شرکتها و هرکدام از این داراییها روش فروش و ارزشگذاری خاص خود را میطلبند. اکنون برای بخشی از این املاک، مذاکرات با خریداران در جریان است.
سید محسن فاضلیان، عضو هیاتمدیره و معاون امور اعتباری بانک مسکن اعلام کرد که این بانک از ابتدای سال ۱۴۰۴ تا پایان مهرماه، در مجموع ۳۳ هزار و ۲۵۷ فقره تسهیلات خرید واحد مسکونی به هموطنان پرداخت کرده است
شما باید وارد سایت شوید تا بتوانید نظر دهید.