مقالات علمی صدرنشین آثار ارسالی به جایزه پژوهش سال سینما

قادر آشنا معاون توسعه فناوری و مطالعات سینمایی سازمان سینمایی گفت: سازمان سینمایی به عنوان متولی سینما تلاش دارد تا آثار برتر حوزه پژوهش سینمای ایران را رصد و تقدیر کند.

وی افزود: برای این مهم فراخوان دادیم و از همه پژوهشگاه ها و استادان و دانشگاه ها درخواست کردیم که عنوان اولویت‌های پژوهشی سینما را به ما اعلام کنند که حدود ۲۰۰ اولویت برای ما فرستاده شد که این تعداد با ۳۶ طرح نهایی تکمیل شد و در حال حاضر به ۸ عنوان طرح نهایی رسیده ایم که موضوعات مهمی چون فروش سینمایی، مضامین اساسی و باورهای عقیدتی در جامعه ایران و… مشخص شدند.

به گفته آشنا ، تلاش شده است که پژوهش‌هایی که انجام می‌شود کاربردی باشد تا مدیران و سینماگران بتوانند از حاصل این مطالعات‌ بهره ببرند.   وی افزود: برای این مهم فراخوان دادیم و از همه پژوهشگاه ها و استادان و دانشگاه ها درخواست کردیم که عنوان اولویت‌های پژوهشی سینما را به ما اعلام کنند که حدود ۲۰۰ اولویت برای ما فرستاده شد که این تعداد با ۳۶ طرح نهایی تکمیل شد و در حال حاضر به ۸ عنوان طرح نهایی رسیده ایم که موضوعات مهمی چون فروش سینمایی، مضامین اساسی و باورهای عقیدتی در جامعه ایران و… مشخص شدند.  

به گفته آشنا ، تلاش شده است که پژوهش‌هایی که انجام می‌شود کاربردی باشد تا مدیران و سینماگران بتوانند از حاصل این مطالعات‌ بهره ببرند. 

امیررضا مافی دبیر پنجمین جایزه پژوهش سال سینمای ایران در نشست خبری این جایزه گفت: جایزه پژوهش سال سینما به همت مدیریت و معاونت اسبق سینمای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تاسیس شد که تاکنون چهار دوره آن برگزار شده  و این دوره پنجم است.

به گفته مافی، اساتید نام آشنای سینمای ایران دبیری ادوار گذشته را به عهده داشته اند، حضور این افراد سنگ بنای درخشانی را در عرصه پژوهش‌های سینمایی به یادگار گذاشته است، اتفاقی که جای آن بسیار خالی بود و سال‌های سال به نظر می‌رسید این انفکاک میان سینما و حوزه پژوهش باید جایی به یکدیگر متصل می‌شدند.

دبیر پنجمین جایزه پژوهش سال سینمای ایران گفت: جایزه پژوهش سال سینمای ایران طبق اساسنامه قرار است که به پژوهش‌های جاری پیرامون سینمای ایران بپردازد و رویکرد‌ها و اهداف مصوبی در اساسنامه‌ی خود دارد و این رویکرد‌های کلان به تاکید امسال سازمان سینمایی در دوره‌ی جدید اضافه شد، یعنی توجه به بیانیه‌ی گام دوم انقلاب اسلامی و منشور دولت مردمی که سعی شده این دو خواسته در محور‌هایی که به پژوهشگران پیشنهاد داده می‌شود انعکاس یابد.

مافی گفت: جایزه پژوهش امسال در هفت بخش با سرفصل‌های طرح پژوهشی، رساله‌ی دکتری، پایان نامه کارشناسی ارشد، مقاله علمی، طرح نامه پژوهشی، پروپزوال، جستار علمی و پژوهش بصری برگزار شد، مجموعا ۹۲ اثر به دبیرخانه پنجمین جایزه پژوهش سال سینمای ایران از طریق سایت جایزه ارسال شده است که این موارد طبقه بندی شده اند.

وی افزود: ۳۶ مقاله علمی،۲۷ پایان نامه کارشناسی ارشد، ۱۰ طرح پژوهشی، ۸ طرح نامه‌ی پژوهشی، ۵ رساله‌ی دکتری، ۳ پژوهش بصری، ۳ جستار علمی به دبیرخانه جایزه رسید که به لحاظ تعداد مقاله علمی در صدر بوده است و لحاظ حجم پایان نامه‌های کارشناسی ارشد رتبه اول را دارند.

مافی گفت: مجموعا در ۶ بخش هفت هزار و سیصد و سی و شش صفحه پژوهش داوری شده است، امسال اعضای شورای علمی و هیات داوری در هر دو مرحله‌ی انتخاب و داوری یکسان بوده اند.

به گفته دبیر پنجمین جایزه پژوهش سال سینمای ایران، در ادوار گذشته جایزه داوری در اشکال مختلف برگزار شده است، به این واسطه که جایزه پژوهش شکل جشنواره‌ای ندارد و از میان آثار منتشر شده و یا در دست انتشار دست به انتخاب می‌زند، شکل‌های مختلف داوری را تجربه کرده است.

مافی گفت: امسال با مشورت شورای سیاستگذاری یک داوری هفت نفره را تشکیل داده ایم و داوری به صورت بسته برگزار شد، هیات انتخاب و هیات داوری هم یکسان بوده اند، به این معنا که یک بار هیات داوری به انتخاب آثار و بعد‌تر که انتخاب انجام شد آثاری که به مرحله بعد رسیده بوده اند را خودشان به صورت جمعی و نمره‌ای داوری کرده اند.

او می‌گوید: ۳۸ اثر در این دوره به داوری نهایی رسیده اند که از این تعداد ۵ اثر طرح پژوهشی، ۲ رساله دکتری، ۱۳ مقاله علمی، ۱ جستار علمی، ۱ پژوهش بصری، ۴ طرح نامه پژوهشی و ۱۲ پایان نامه کارشناسی ارشد را در مرحله داوری نهایی حضور داشته اند.

وی افزود: تمام داوران ۳۸ اثر را مطالعه کرده اند و از ۴ وجه محتوایی، شکلی، موضوعی، نگارشی با قدرِ وزن متفاوت به آثار مختلف رای داده اند و برگزیدگان را مشخص کرده اند.

مافی گفت: امسال یک جایزه ویژه را در کنار جایزه پژوهش سال سینمای ایران با عنوان جایزه دکتر امیر حسن ندایی درنظر داریم، دکتر امیر حسن ندایی که در ادوار گذشته‌ی جایزه پژوهش سال سینمای ایران حضور پررنگی داشته و از چهره‌ی برجسته‌ی حوزه پژوهشی  در دانشگاه تربیت مدرس بوده است، همچنیت شخصیت برجسته رسانه‌ای و معلم تراز اولی بوده اند که رفتن ایشان از میان ما اندوه فراوانی را ایجاد کرده است.

به گفته مافی، شورای علمی و هیات داوری پنجمین جایزه پژوهش سال سینمای ایران متشکل از مینو خانی (عضو هیات علمی دانشگاه آزاد)،   محسن بهلولی فسخودی (عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی)، وحید الله موسوی (عضو هیات علمی دانشگاه صداوسیما) رامتین شهبازی (معاون دانشکده‌ی هنر و مدیر گروه سینمای دانشگاه سوره) عبدالله بیچران لو (عضو هیات علمی دانشگاه تهران) مسعود سفلایی عضو هیات علمی دانشگاه هنر و مدیر گروه سینمایی دانشگاه هنر) مجید سلیمانی ساسانی عضو هیات علمی دانشگاه تهران هستند.

مافی گفت: سه شنبه ۲۹ آذر ماه همزمان با هفته پژوهش اختتامیه پنجمین جایزه پژوهش سال سینمای ایران در موزه سینما برگزار خواهد شد.

مافی گفت: ما در داوری ملاحظه زمانی داشتیم یعنی آثاری که از پایان دوره قبل تا دوره فعلی تولید شده بودند، می‌توانستند شرکت کنند.

مافی درباره رابطه پژوهشگران و سینما گفت: در ادوار مختلف همواره پژوهش به ویژه در ساحت هنر به عنوان یک امر فرعی مورد نظر قرار گرفته بود، به نظر می‌رسد متولیان و هنرمندان گاهی خیلی به اهمیت پژوهش واقف نیستند، هنر را شهودی پیش می‌برند و پژوهش رادست و پاگیر می‌دانند پس مفهومی که از پژوهش داریم گره خورده به دانشگاه است ، حتی بخشی از پژوهش در دانشگاه انجام می‌شود اما آن تصوری که من از پژوهش دارم صرفاً مربوط به پایان نامه و رساله نیست.

دبیر پنجمین جایزه پژوهش سال سینمای ایران گفت: مابرای گره خوردن سینما و پژوهشی نیازمند گونه‌های جدید پژوهش هستیم مثل جستار. البته این کار، کار امروز و فردا نیست و زمان‌بر است. هم باید سینماگران آگاه شوند که پژوهش پشتوانه آنهاست و هم پژوهشگران ما باید به سمتی بروند که آنچه تولید می‌کنند به سینمای ایران کمک کند.

مافی گفت: باید عنوان کنم که با توجه به اینکه جایزه پژوهش یک جایزه ملی است ما محورها را پیشنهاد می‌دهیم ولی کار موضوعات به معاونت توسعه برمی‌گردد با این حال ما امسال تنوع موضوعی داشته‌ایم که این برای ما مسرت بخش بود هرچند می‌دانم که تنوع موضوعی به معنای غنای موضوعی نیست.

به گفته مافی، عمده آثاری که به این جایزه آمده محصول پایان نامه و رساله است و طرح پژوهشی کمتر به دست ما رسیده است این نشان می‌دهد علاقه‌مندان وارد این حوزه می‌شوند اما اقدامات آنها منفصل است هنوز به این باور نرسیده‌ایم که پژوهش پشتوانه سینمای ماست.

دبیر پنجمین جایزه پژوهش سال سینمای ایران گفت: تنوع موضوعی در پنجمین جایزه پژوهش سال سینمای ایران نویدبخش بود؛ البته این تنوع به معنای عمق مضمونی نیست اما دریچه‌ای امیدبخش است. نکته غفلت این است که متاسفانه هنوز به این نتیجه نرسیده ایم که پژوهش یک نقطه اتکای اساسی در موفقیت سینماست. به گفته مافی، از پژوهش های تطبیقی استقبال می‌کنیم اما نیاز ما صرفا با پژوهش‌های تطبیقی برآورده نخواهد شد.

او می گوید: متاسفانه در سینمای ایران پژوهش به عنوان امری فرعی درنظر گرفته می‌شود؛هنرمندان در تولید آثارشان خیلی نگاه پژوهشی ندارند و بیشتر بر ذوق و شهود و استعداد هنری تکیه می‌کنند. سینمای ایران باید به این درک برسد که به پژوهش به مثابه پشتوانه حیات خود نیاز دارد. به نظر می‌رسد هیاهوی سینما بر اتفاقات نظری و پژوهشی سایه انداخته و اندیشه در سینمای ما کم رنگ شده است.

به گفته مافی، طراحی پوستر همت جمعی داشت و  اجرای پوستر بر عهده میلاد جوادی بود که برای این کار زحمت بسیاری را انجام داد، ترکیب رنگ پوسترمحصول کتاب نشان واره ماست این رنگ‌ها، رنگ‌هایی بود که برای جایزه مصوب شد، در این تصویر چهل و سه شمع وجود دارد که بنا به گذشت چهل و سه سال از انقلاب است و اگر ریشه این شمع اندیشه باشد نورافشانی بیشتری می‌کند.

مینو خانی عضو شورای علمی و داوری پنجمین جایزه پژوهش سال سینمای ایران گفت: آنچه مقصود ما در انتخاب آثار این دوره از جایزه بود، کمک یک اثر به ارتقای سینمای ایران به هر شکل تئوری و عملی بوده است.

خانی گفت: به عنوان یک معلم بسیار خوشحالم که دانشجویان علاقمندی در کشور داریم که سینمای ایران را کمک می کنند درواقع اگر پژوهشکده نداریم اما این پژوهش‌های فردی جای قدردانی دارد.

خانی گفت: دبیر این دوره از جایزه در نظرات ما هیچ‌گونه اعمال نظری نداشته چون مقصود این بود اثری انتخاب شود که به ارتقای سینمای ایران کمک کند. در فرایند داوری ما به پژوهش‌های کاربردی بیشتر اقبال نشان داده ایم.